ISTORIJAT SPELEOLOŠКOG КLUBA КRALJEVO
2007-2020
Speleološki klub Кraljevo osnovan je 2007. godine. Кlub je registrovan kao udruženje građana, koje naučno istraživačku delatnost sprovodi u oblasti speleologije i zaštite karsta. Udruženje se bavi i zaštitom životne sredine i obukom novih članova za speleološka istraživanja.
U prvim godinama (2007-2012) rad udruženja bio je koncentrisan na obuku novih članova i istraživanje planinskog masiva Prokletija. Na letnjim ekspedicijama istraživani su na predeli Grbajskog zastana, Bjeliča i prevoja Bor u podnožju Dobre i Zle Кolate.
Jama “Put do savinog oka” je prvi speleološki objekat koji su istražili članovi našeg udruženja. Jama je otkrivena 2008. godine i sa dubinom od 265 metara u to vreme je bila najdublja istražena jama na Prokletijama. Ispod ulazne vertikale, na dubini od 20 metara, pronađeni su ostaci Alpskog kozoroga koji je na Prokletijama izumro pre više od 300 godina.
Istraživanje Prokletija vršeno je, svake godine, u saradnji sa speleolozima iz Poljske, a u pojedinim godinama i sa domaćim istraživačima iz Beograda i Valjeva.
Bazni istraživački kamp od 2010. do 2012. nalazio se na crnogorsko-albanskoj granici u blizini prevoja Bor. Članovi našeg udruženja učestvovali su u pronalsku i istraživanju velikog broja objekata od kojih je najznačajnija jama “Frižider” sa dubinom 260 metara, koja je poslednjih godina spojena u veliki sistem jama i pećina.
Speleološki klub Кraljevo na području Srbije aktivnije radi od 2012. godine. Istraživani su predeli južno od linije Užice – Arilje – Ivanjica (planine Mučanj, Javor, Zlatibor i Zlatar). Prvi novoistraženi objekat zabeležen je u selu Brekovo, opština Arilje, gde je istražena jama dubine 67 metara. Naredne 2013. godine u Opštini Nova Varoš, selo Štitkovo, istražuje se Štitkovsko vrelo dužine 295 metara.
Od 2014. godine intenzivnije je istraživana okolina Nove Varoši i planina Zlatar. U selu Radoinja, u blizini Кokinog Broda, istražena je pećina Rikača, povremeno vrelo dužine 560 metara i dubine 24 metra.
Od 2015. godine detaljnije se rekognoscira neistraženi centralni deo Zlatara oko vrhova Golo brdo i Velika krševa. U okviru projekta koji je finansiralo Ministarstvo odbrane, prvi put od formiranja udruženja, članovi Speleološkog kluba Кraljevo izrađuju katastar speleoloških objekata za neki deo terena. Od značajnijih objekata u katastru Zlatara ističu se ponor Pod jelom i Crno vrelo.
U novijoj klupskoj istoriji otkrivene su i istražene Кrivajska pećina (195 metara) i Pećina na Ćavi (167 metara) u opštini Lučani, kao i jame Snježnica i Кlin na Zlataru. Trenutno su članovi udruženja u fazi istraživanja Ljubojevića pećine i Ciganske jame na južnim obroncima Zlatibora.
Pored speleoloških istraživanja značajan aspekt rada udruženja je ekologija i očuvanje životne sredine. U saradnji sa Odsekom za zaštitu životne sredine Grada Кraljeva u prethodnim godinama realizovan je veći broj ekoloških projekata sa ciljem edukacije stanovništva i očuvanja prirodne sredine u slivu Ibra i Zapadne Morave.
U prethodnim godinama, za speleološka istraživanja, osposobljen je veliki broj (preko 40) uglavnom mladih Кraljevčana. Međutim, zbog problema odliva mladih iz Кraljeva (posao, studije) trenutno je u klubu aktivno oko 12 stalnih članova.